Μια υποψηφιότητα για όσκαρ, πρώτη για ιθαγενή Αμερικανίδα γυναίκα και δεύτερη για Μεξικανή μετά την Salma Hayek για το Frida αλλά παράλληλα και αρκετες δόσεις φυλετικού ρατσισμού ήταν ο τελικός απολογισμός για την ηθοποιό Γιαλιτζα Απαρίθιο με τη συμμετοχή της στο οσκαρικό φαινόμενο «Ρομά» του Αλφόνσο Κουαρόν. Η ιδια εξομολογείται στους New York Times:
«Έχω εμπειρία από πρώτο χερι σε τέτοιου είδους διακρίσεις. Όταν προτάθηκα για το Όσκαρ για το ρόλο της Cleo, ρατσιστικά σχόλια ξεκίνησαν να κατακλύζουν τα σοσιαλ μιντια. Σχολιαστές αμφισβήτησαν την υποψηφιότητα μου κάνοντας αναφορες στο κοινωνικό και εθνολογικό μου υπόβαθρο.»
Συμπλήρωσε λέγοντας, «Μια ιθαγενής γυναίκα δεν αποτελεί μια άξια εκπρόσωπο της χώρας, είπαν μερικοί. Ήταν δύσκολο για μένα να διαβάζω και να ακούω τέτοιου είδους δηλώσεις.»
Η ίδια ωστόσο παραδέχεται την θετικη επίδραση της Cleo πάνω της, το ρολο που έπαιξε και το μονοπάτι στο οποιο την εβαλε να βαδίζει έπειτα. Η Απαρίθιο ανέπτυξε ακτιβιστική δράση πολεμώντας υπέρ της αναβάθμισης των κοινωνικών συνθηκών στο Μεξικό, της φυλετικής ισότητας και της προώθησης της διαφορετικότητας. Όλα αυτά την ανάγκασαν να βάλει στον παγο την κινηματογραφική της καριέρα προσωρινά μεν και να αποτελέσει δε πλέον Πρέσβειρα Καλής Θελήσεως της ΟΥΝΕΣΚΟ για τους Ιθαγενείς της Αμερικής.
