→ Έκφραση χωρίς ενοχές, βωμολοχίες και ευθύτητα πάντα στο στόχαστρο του μέσου Έλληνα Κυρ Παντελή. Ο Τζιμάκος δεν ήταν για όλους αν και απευθυνόταν σε όλους χωρίς να αισθανθεί την ανάγκη ποτέ να απολογηθεί για το έργο του. Ίσως ο πιο ευθύς περφόρμερ που έχω προλάβει, ήρθε πολλές φορές αντιμέτωπος με δικαστικές εντολές αλλά αυτό δε τον εμπόδισε ποτέ να εκφράζεται κριτικά. Από τους πιο εύκολους στόχους ως βαθύτερα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα που καίνε την ελληνική κοινωνία ο αναρχοαυτόφωτος Τζίμης Πανούσης ποτέ δε φλυαρούσε. Παρακάτω σας παρουσιάζουμε πέντε τραγούδια στα οποία κρύβονται πολλά περισσότερα πίσω από τους στίχους του Τζίμη που μας άφησε σαν σήμερα πριν δυο χρόνια:
"Είμαστε όλες, ένα μάτσο βιόλες"
Πόσο σημαντικός είναι ένας στίχος, μόλις 5 λέξεων; Και πόσο μη-σημαντικός θα ήταν αν είχε μία λέξη μόνο διαφορετική; Πολύ. Αυτή είναι η απάντηση. Ο Τζίμης επιλέγει συνειδητά το "είμαστε" και όχι το "είσαστε", γιατί με το "είσαστε" θα ήταν απλώς ένα τραγούδι που κριτικάρει σαν όλα τα άλλα. Το "είμαστε" έχει την αυτοκριτική μέσα του, και αυτό έκανε πάντα ο Τζιμάρας.
"Κι ο συγκάτοικός μου ακόμα γουστάρει μόνο πυραύλους σοσιαλιστικούς"
Τραγούδι που θέλει να σε ξυπνήσει. Θέλει να σε κάνει να δεις τι συμβαίνει γύρω σου. Γύρω σου και γύρω μας γίνεται χαμός, πόλεμοι, σκοτωμοί, δολοφονίες. Ο Πανούσης μας λέει πως (ξανα)ζούμε ένα Ναγκασάκι πρωτοπόρο. Και ο γείτονας φίλος διπλανός συγκάτοικός σου ακόμα γουστάρει μόνο τους σοσιαλιστικούς πυραύλους, μόνο αυτοί είναι καλοί.
"Στου Paradise το ακρογιάλι, της Μακρονήσου το τσουβάλι,
και από μέσα ξεπροβάλλει ο πατερούλης μας ο Στάλιν,
παρέα με εφτά γατιά να τραγουδάει φωνακτά
άντε γαμήσου εργατιά"
και από μέσα ξεπροβάλλει ο πατερούλης μας ο Στάλιν,
παρέα με εφτά γατιά να τραγουδάει φωνακτά
άντε γαμήσου εργατιά"
Τι να πρωτοπείς για αυτή τη στιχάρα; Καταρχάς μάθαμε πως ένα τύπος βασανιστηρίων των Κομμουνιστών στην Μακρόνησο, ήταν να τους βάζουν σε ένα τσουβάλι με γάτες και πετάνε το σακί στην θάλασσα. Οι γάτες στον φόβο του νερού, σε ξεσκίζουν με τα νύχια τους, μέχρι να πνιγείς από το νερό. Και τι θέλει να μας πει ο Τζιμάρας εδώ όμως, ακούω να ρωτάτε. Όπως έχει πει σε συνέντευξη του, εννοεί πως το τσουβάλι έκανε ταξίδι ως την Μύκονο, παρέα με 7 γατιά (ή κρατίδια της ΕΣΣΔ), να κράζουν την εργατιά καθώς ξέχασαν τους πραγματικούς αγώνες και ξεπουλήθηκαν για τα χρήματα και τις καρέκλες. Ποίηση.
"Μάνα, μητέρα, μανούλα, μαμά
στου κόλπου σου τη ζέστη, χωμένος βαθιά.
Εσύ κοιλοπονάς, μα εγώ δε βγαίνω,
να ξαναγεννηθώ δεν την παθαίνω."
στου κόλπου σου τη ζέστη, χωμένος βαθιά.
Εσύ κοιλοπονάς, μα εγώ δε βγαίνω,
να ξαναγεννηθώ δεν την παθαίνω."
Ένας ύμνος για την σχέση του παιδιού με την μητέρα, και ίσως μια προσωπική εξομολόγηση προς την ίδια του τη μάνα. Σε λίγα μόνο λεπτά, αποτυπώνει το ισχυρό δέσιμο που έχουμε όλοι μας. Ο κόλπος αντιπροσωπεύει το πατρικό μας σπίτι, που δυσκολευόμαστε να φύγουμε από αυτό, σε σημείο που "κοιλοπονάμε" την μητέρα. Εξαιρετικό.
"Γιατί δεν πήρα το ρολάκι, που μου πασάραν οι πολλοί,
να παίζω το γαλάζιο αγοράκι, με την βαρβάτη την ψωλή"
Ο Τζιμάκος έγραψε το "Ένα Τραγούδι Για το Χειμώνα" προφανώς για την άσχημη μεταχείριση και το κυνηγητό που αντιμετώπιζαν οι ομοφυλόφιλοι και οι τρανσέξουαλ τα παλαιότερα χρόνια. Όπως είναι εύκολα κατανοητό, χτυπάει το στερεότυπο του κλασσικού πατέρα που θέλει να κάνει τον γιο του σκληρό άντρα, έναν "ρόλο" όπως το ονομάζει, που δεν θέλει να πάρει ο άνθρωπος του τραγουδιού.